Tăng cường khả năng tự động hóa
Trước đây, các nỗ lực điều chỉnh nhu cầu điện năng thường được tiếp cận theo một phương thức đơn giản và thống nhất, đặc biệt với các hộ phụ tải sinh hoạt. Đối với các phụ tải thương mại và công nghiệp, điều chỉnh nhu cầu điện năng chủ yếu dựa vào mô hình tổng hợp nguồn - tải, trong đó yêu cầu sự tham gia của một bên thứ ba giữa các công ty điện lực và khách hàng. Khách hàng được ký hợp đồng để sẵn sàng chịu “sa thải” một lượng công suất nhất định, chủ yếu quyết định bởi công suất của các nguồn dự phòng của khách hàng. Điều này dẫn tới yêu cầu khách hàng đó phải có trách nhiệm tự điều chỉnh phụ tải của mình tương ứng với hợp đồng. Các công ty điện lực thông báo cho các nhà tổng hợp thông tin nguồn - tải về các thời điểm phụ tải đỉnh và các thông báo này sẽ được chuyển cho khách hàng qua điện thoại và email. Phản ứng của khách hàng chủ yếu là chuyển sang hệ thống máy phát điện dự phòng chạy bằng dầu diesel hoặc tiết giảm bớt phụ tải của mình. Điều này sẽ góp phần làm giảm đỉnh phụ tải của hệ thống, nhưng có ít hiệu quả trong việc hạn chế tổng nhu cầu và tổng lượng khí thải carbon, đồng thời cũng khó để tự động quá trình trên.
Với lưới điện thông minh, chúng ta sẽ thấy một sự thay đổi mạnh mẽ từ thủ công sang tự động trong việc đáp ứng nhu cầu sử dụng điện năng. Lưới điện được phát triển với các thiết bị truyền tải, phân phối và đo đếm mới. Theo đó, các công ty điện có thể trực tiếp kết nối với khách hàng một cách chặt chẽ hơn và cung cấp cho khách hàng các thông tin thời gian thực chuyên sâu hơn, điều mà cả ngành công nghiệp còn đang thiếu.
Cụ thể, lưới điện thông minh sẽ đưa tới việc ra đời các hệ thống định giá động (ví dụ, giá theo thời gian thực, giá lúc cao điểm), giúp liên kết chặt chẽ hơn tổng nhu cầu với việc chi phí cung cấp điện. Kết quả là, khách hàng sẽ có nhu cầu muốn thay đổi hoặc giảm lượng điện năng tiêu thụ trong giờ cao điểm. Đó là thời điểm có thể áp dụng khả năng tự động điều chỉnh theo nhu cầu điện năng.
Khả năng tự động điều chỉnh nhu cầu điện năng cho phép các khách hàng điều chỉnh theo sự biến động về giá, bằng cách ứng dụng các công nghệ và kịch bản để tự động điều chỉnh khi xuất hiện giá phụ tải đỉnh. Các hệ thống quản lý tòa nhà đều có thể chủ động điều chỉnh phụ tải của mình và tiết kiệm thêm các chi phí trong vận hành. Họ thấy rằng mình có khả năng linh hoạt trong quản lý điện năng, điều có thể giúp họ có thể điều chỉnh trước những thay đổi về giá điện, tuy nhiên họ lại thiếu những công cụ để tham gia một cách “tự tin” trong việc điều chỉnh nhu cầu điện năng. Đối với các công ty điện lực, phương pháp này cung cấp những lợi ích trong việc việc điều chỉnh nhu cầu điện năng một cách mạnh mẽ và chính xác.
Ngôi nhà thông minh
Hệ thống lưới điện thông minh ưu việt
Đối với các khách hàng hộ gia đình, chương trình điều chỉnh nhu cầu điện năng sử dụng các rơ-le điều chỉnh phụ tải của các công ty điện lực lắp trong mạch điện của hệ thống điều hòa không khí bên ngoài nhà, cho phép công ty điện có thể lập chu kì bật/tắt khi cần thiết vào các giờ cao điểm. Các rơ-le giúp công ty điện lực có thể tiết giảm điện năng, tuy nhiên, các khách hàng không biết thời điểm điều chỉnh nhu cầu phụ tải cực đại và cần tiết giảm bao nhiêu phụ tải, dẫn đến hạn chế những thay đổi lâu dài mà chương trình hướng tới.
Các công nghệ mới được sử dụng trong việc điều chỉnh nhu cầu điện năng sẽ cung cấp nhiều thông tin hơn cho khách hàng, đồng thời nâng cao tiện ích và tăng cường khả năng quản lý. Các công nghệ sử dụng bao gồm các cảm biến nhiệt thông minh, màn hình hiển thị trong nhà và các bộ quản lý sử dụng điện năng của khách hàng. Những công nghệ này có khả năng cung cấp các thông số đo lường theo thời gian thực, chi phí và xu hướng tiêu thụ điện năng, cách xác định phụ tải và hệ thống trao đổi dữ liệu hai chiều tới hệ thống của các công ty điện lực. Khách hàng có thể theo dõi mức tiêu thụ điện của mình trong thời gian thực và sử dụng khả năng tự động hóa để quản lý một cách thuận tiện và kinh tế. Các công ty điện lực được hưởng lợi thông qua sự tham gia chương trình của nhiều khách hàng và đồng thời nâng cao tính cam kết của khách hàng.
Rơ le nhiệt điều chỉnh nhu cầu điện năng sẽ tạo đòn bẩy giúp cho lưới điện thông minh cải thiện hiệu suất và độ tin cậy. Bằng cách thay các công tắc thông thường bằng rơ le nhiệt, các công ty điện lực có thể thiết lập các chương trình thuận tiện và hấp dẫn đối với người sử dụng. Chức năng của nó sẽ không chỉ đơn thuần là bật/tắt định kỳ các thiết bị điều hòa không khí. Các công ty điện lực có thể triển khai các chiến lược phức tạp hơn, chẳng hạn như điều chỉnh tăng ngưỡng nhiệt độ đặt lên một vài độ, đồng thời, cũng có thể giao tiếp với khách hàng qua tính năng nhận gửi tin nhắn tích hợp sẵn và các tính năng khác như cập nhật thông tin về điều chỉnh nhu cầu sử dụng điện năng, giá điện và dự báo thời tiết.
Các cảm biến nhiệt còn giúp tiết kiệm chi phí hàng ngày trong các chế độ sưởi hoặc làm mát - đem lại lợi ích rất lớn trong việc làm giảm mối lo về giảm giá chi phí và các khuyến khích khác. Và các cảm biến này được trang bị khả năng liên lạc hai chiều để sử dụng hiệu quả hệ thống đo đếm hiện đại thông qua các giao thức mở như Zigbee. Điều này cho phép các công ty điện lực cung cấp cho khách hàng thông tin chi tiết, thực tế về điện năng sử dụng, cũng như cách để sử dụng hiệu quả hơn nữa. Công nghệ này còn có thể giúp tập hợp dữ liệu trên màn hình hiển thị trong nhà, giúp khách hàng có thể quản lý điện năng sử dụng một cách chủ động và tích cực hơn.
Với khả năng liên lạc hai chiều, các công ty điện cũng có thể xác định được phụ tải và tác động của các chương trình điều chỉnh nhu cầu điện năng với độ chính xác cao hơn, nhanh chóng cô lập sự cố và các tác động khác khác.
Mở rộng sự hiểu biết
Lưới điện thông minh đang phát triển mạnh mẽ đã thúc đẩy sự ra đời của các công nghệ mới, giúp mở rộng chức năng và hiệu quả của các chương trình điều chỉnh nhu cầu điện năng. Ngoài ra, động lực của sự thay đổi còn có nguyên nhân từ sự thay đổi nhận thức của khách hàng. Điều này còn bao gồm nhận thức ngày càng tăng về những áp lực lên hệ thống lưới điện, cùng với những mối lo ngại về an toàn mạng lưới điện quốc gia và nhu cầu phải có một cơ sở hạ tầng điện thông minh hơn và tự chủ hơn, một yếu tố quan trọng đối với việc tích hợp khả năng đáp ứng theo nhu cầu sử dụng. Việc thay đổi nhận thức của khách hàng cũng bao gồm sự đồng thuận của các khách hàng sinh hoạt, công nghiệp và thương mại về giá trị của các chương trình điều chỉnh nhu cầu điện năng và các dịch vụ của nó.
Các công ty điện sẽ trở nên tốt hơn trong việc điều chỉnh và làm quen với các nhu cầu sử dụng điện, cũng như thói quen sử dụng của khách hàng và có thể cung cấp các thông tin chính xác đến khách hàng để tất cả các bên có thể khai thác tối đa lợi ích của chương trình điều chỉnh nhu cầu điện năng. Lưới điện thông minh tạo ra các mối liên kết trực tiếp, từ đó các công ty điện có thể thiết lập và củng cố các mối quan hệ khách hàng của mình.
Cụ thể, các khách hàng công nghiệp và thương mại là các hộ sử dụng có phụ tải lớn, có nhiều tiềm năng trong tiết giảm điện năng - có xu hướng mở hơn đối với các chương trình điều chỉnh nhu cầu điện năng. Các khách hàng này dễ tham gia chương trình, có kiến thức hơn và nhận thấy những lợi ích, giá trị họ có thể mang lại cho các công ty điện và các tổ chức của mình, cũng như cho nền kinh tế và xã hội ở phạm vi rộng hơn.
Những người tham gia chương trình hiện nay có nhiều hiểu biết hơn về việc tiết kiệm điện năng, họ hiện đang tham gia những chương trình của các công ty điện lực hay các công ty vận hành hệ thống độc lập (ISO) khác. Họ cũng muốn giữ quyền kiểm soát và được hưởng lợi qua những nỗ lực của chính mình, điều này ngày càng trở nên khả thi hơn với sự giúp đỡ của lưới điện thông minh.
Đối với nhiều tổ chức, sự gắn kết chặt chẽ với các đối tác là công ty điện lực cũng đi kèm với những sáng kiến phát triển bền vững, và các cơ hội cho công tác bảo vệ môi trường.
Nỗ lực chuẩn hóa
Cùng với những sáng kiến có tầm nhìn, sự tham gia của các tổ chức của chính phủ và các đơn vị bên ngoài có thể giúp đẩy nhanh tốc độ phát triển và sự đồng thuận của cộng đồng. Đối với các chương trình điều chỉnh nhu cầu điện năng, các chính sách và áp lực từ nhà nước và các cơ quan có thể giúp thúc đẩy sự thay đổi và tạo ra các liên kết chặt chẽ hơn giữa các công ty điện và khách hàng. Sự phát triển của các tiêu chuẩn mở cũng chính là “chìa khóa” mang đến phát triển của lưới điện thông minh và các chương trình điều chỉnh nhu cầu điện năng.
Thêm vào đó, nhân tố thúc đẩy sự thay đổi mạnh mẽ này là sự ra đời và việc áp dụng các tiêu chuẩn mở, yêu cầu sự cạnh tranh và đổi mới, từ đó dẫn tới việc ra đời các công nghệ có độ tin cậy cao hơn và thân thiện với người sử dụng hơn.
Có rất nhiều nhân tố đang ảnh hưởng và định hướng cho việc chuyển đổi sang lưới điện thông minh, báo hiệu giai đoạn tiếp theo của các chương trình điều chỉnh nhu cầu điện năng là tích hợp sâu hơn vào lưới điện phân phối của các công ty điện lực. Khách hàng sẽ có sự chủ động chưa từng có trong việc quản lý sử dụng điện năng, đặc biệt càng hiệu quả hơn nếu được sử dụng cùng với các công cụ và công nghệ phù hợp.
Đổi lại, các công ty điện có một cơ hội to lớn để sử dụng hiệu quả liên kết, xây dựng các mối quan hệ khăng khít với các khách hàng và cho phép các khách hàng đóng vai trò tích cực hơn trong các hoạt động của lưới điện thông minh. Đây không phải là giải pháp phù hợp cho mọi hoàn cảnh, nhưng với sự tham gia tích cực, cả hai bên đều có thể nhận được những thành quả từ các chương trình điều chỉnh nhu cầu điện năng trên hệ thống lưới điện thông minh…
Hệ thống lưới điện thông minh ưu việt
(theo: efinance)
